Gier teoria

Gier teoria, jedna z najnowocześniejszych dyscyplin matematycznych; za jej twórców uważa się matematyka J. von Neumanna i ekonomistę O. Morgensterna. W 1944 opublikowali oni pierwszą obszerniejszą monografię poświęconą t.g. T.g. zajmuje się regułami racjonalnego postępowania w sytuacjach konfliktowych, tzn. takich, w których na wynik działania jednostki wywiera wpływ nie tylko jej postępowanie, ale także działanie innych jednostek, przy czym wszystkie jednostki mają w mniejszym lub większym stopniu sprzeczne interesy. W t.g. rozpatruje się różne typy gier. Szczególne znaczenie mają gry dwuosobowe o sumie zero; są to gry, w których udział biorą dwie strony, z tym że suma wygranych obu stron równa się zeru (oznacza to, iż wielkość wygranej jednej ze stron równa jest wielkości przegranej drugiej strony). Gry n-osobowe dla przypadku n ≥ 3 stwarzają wiele problemów, które nie występują w grach dwuosobowych o sumie zero (np. problem porozumień, czyli koalicji poszczególnych uczestników gry). T.g. przyczyniła się w poważnym stopniu do rozwoju współczesnej -> statystyki matematycznej. Okazało się, że proces wnioskowania statystycznego (wnioski o populacji generalnej na podstawie próby) można traktować jako tzw. grę z „naturą”. Ponadto t.g. spełnia poważną rolę w nowoczesnej technice liczenia. Udowodniono twierdzenie, z którego wynika, że każdemu programowi liniowemu można przyporządkować określoną (zawsze tylko jedną) grę dwuosobową o sumie zero. Rozwiązanie tej gry jest jednocześnie rozwiązaniem odpowiedniego programu liniowego. Właściwość tę wykorzystuje się często w procesie wyznaczania rozwiązań programów liniowych na maszynach elektronowych. T.g. ma również duże zastosowanie do rozwiązywania wielu zagadnień o charakterze wojskowym.